Blog

CÁCH LÀM XÀ PHÒNG LỎNG CASTILE CỦA VITABOX

Bạn có bao giờ thắc mắc xà phòng được tạo ra như thế nào không? Hay làm thế nào để tạo ra xà phòng thiên mà không sử dụng bất kỳ hương thơm nhân tạo hay chất tẩy rửa nào như Sodium Lauryl sulfate? Cùng giải đáp những thắc mắc trên và tìm hiểu về cách làm xà phòng lỏng Castile của Vitabox trong bài viết sau bạn nhé.

Nội dung bài viết

Nguồn gốc của xà phòng

Xà phòng đã xuất hiện từ rất lâu, không có tài liệu nào ghi rõ cụ thể là năm bao nhiêu. Nhưng từ khoảng năm 2800 trước Công Nguyên, người Babylon cổ đại đã sản xuất chúng. Bằng chứng là các nhà khảo cổ đã tìm thấy một chất giống với xà phòng trong các ống trụ bằng đất sét cổ. Trên đó khắc một dòng chữ được hiểu đơn giản là mỡ đun sôi với tro – một phương pháp làm xà phòng cổ xưa.

Cuối thế kỷ 18, nhà hóa học người Pháp Nicholas Leblanc được cấp bằng sáng chế cho quy trình biến đổi muối thông thường (Natri Clorua) thành kiềm (tro soda). Vì kiềm là chất quan trọng để sản xuất xà phòng nên sáng chế này đã đưa ngành xà phòng phát triển vượt bậc khắp nước Mỹ vào đầu thế kỷ 19.

Xà phòng đã xuất hiện từ rất lâu

Loại xà phòng thiên nhiên được làm từ kiềm và chất béo vẫn tiếp tục được sản xuất và sử dụng đến khi Chiến tranh Thế giới thứ Nhất xảy ra. Nhu cầu tẩy rửa vết thương do chiến tranh gia tăng nhưng nguyên liệu sản xuất xà phòng lại khan hiếm. Đứng trước tình hình đó, các nhà khoa học Đức đã tạo ra một dạng “xà phòng” mới được làm từ các chất hoạt động bề mặt tổng hợp và gọi chung là xà phòng tổng hợp (synthetic detergent).

Nhờ chi phí thấp và thời gian sản xuất nhanh nên dần dần xà phòng tổng hợp được sử dụng nhiều hơn xà phòng thiên nhiên truyền thống. Nhưng bản chất của xà phòng tổng hợp sẽ không còn giống với xà phòng thiên nhiên, bởi ngoài chất hoạt động bề mặt chính, chúng còn có thêm nhiều chất tổng hợp khác như: chất tạo bọt, nhũ hóa, làm ẩm, ổn định, bảo quản, hương liệu… Những chất này khiến cho xà, không còn giữ được bản chất thiên nhiên vốn có.

Bước sang thế kỷ 21, xà phòng thiên nhiên đang dần được chào đón trở lại tại nhiều nơi trên thế giới. Người tiêu dùng ngày càng ý thức được những rủi ro từ xà phòng tổng hợp đối với làn da, sức khỏe và môi trường. Giải pháp đơn giản là quay trở lại với xà phòng thiên nhiên truyền thống – vốn rất hiệu quả và an toàn. Bên cạnh đó, kỹ thuật làm xà phòng thiên nhiên ngày nay rất phát triển, có thể tạo ra những sản phẩm vừa an toàn mà lại hiệu quả. Ví dụ điển hình là xà phòng lỏng Castile.

Castile là tên một vương quốc Trung cổ nằm ở Tây Ban Nha, nơi đây nổi tiếng với loại xà phòng cục làm từ dầu Oliu vào khoảng thế kỷ 17. Ngày nay, khái niệm “xà phòng lỏng Castile” được hiểu rộng hơn, là xà phòng làm từ các loại dầu thực vật, trải qua quá trình xà phòng hóa để tạo ra xà phòng lỏng. Nó là một trong những loại xà phòng thiên nhiên được ưa chuộng nhất vì sự đa năng và thân thiện với người dùng.

Các thành phần dùng làm xà phòng lỏng Castile của Vitabox

Trong bài viết tìm hiểu về Lịch sử của xà phòng, ta đã biết xà phòng lỏng Castile được làm từ dầu thực vật và kiềm KOH. Vitabox đã áp dụng những nguyên liệu trên, bổ sung thêm tinh dầu thiên nhiên để sản xuất ra những chai xà phòng lỏng Castile đa năng dùng trong chăm sóc cá nhân hay vệ sinh nhà cửa đều hiệu quả.

Dầu thực vật

Dầu thực vật là chất béo được ép từ hạt/ quả của một số cây, có dạng lỏng và hơi đặc. Các loại dầu phổ biến như: dầu hướng dương, dầu Thầu dầu, dầu Jojoba, Ô liu… được sử dụng trong thực phẩm và chăm sóc da.Dầu thực vật là thành phần chính để sản xuất xà phòng lỏng Castile, bằng cách kết hợp với kiềm (KOH) để tạo ra các muối Kali hữu cơ và Glycerin.

Bất kỳ loại dầu thực vật nào cũng có thể dùng làm xà phòng lỏng. Nhưng Vitabox ưu tiên chọn dầu dừa, dầu oliu và dầu thầu dầu để sản xuất. Vì những loại dầu này có khả năng tạo bọt và làm sạch hiệu quả.

Dầu thực vật là một chất béo ở dạng lỏng, hơi đặc

Dung dịch kiềm KOH

Dung dịch kiềm thường dùng trong sản xuất xà phòng là NaOH (xút ăn da). Nhưng đối với sản xuất xà phòng lỏng Castile, Kali Hydroxide (KOH) được sử dụng thay cho NaOH. Bởi KOH giúp xà phòng có dạng lỏng và hơi đặc, dễ ứng dụng vào nhiều mục đích tẩy rửa khác nhau.

KOH được sử dụng trong nhiều lĩnh vực từ thực phẩm cho tới mỹ phẩm. Chúng là một bazơ mạnh, ở thể rắn và có màu trắng tinh. Đây là một chất kiềm giống với NaOH nên KOH có tính ăn mòn cao và dễ hòa tan trong nước.

Trước khi KOH được tạo ra, người xưa làm xà phòng bằng cách kết hợp chất béo với tro gỗ từ bếp lò hoặc các đống lửa. Do trong tro có chứa KaCO3 và NaCO3, những chất này có tính kiềm, khi kết hợp với chất béo sẽ tạo thành một hỗn hợp có khả năng làm sạch các vết bẩn.

Sau khi tạo ra KOH thành công thì chúng được dùng để sản xuất xà phòng chất lượng hơn. Ngày nay, người ta thường sản xuất Kali Hydroxide theo phương pháp điện phân muối của Kali nhằm thu được nhiều thành phẩm.

Kiềm KOH có tính ăn da mạnh, nhưng khi tạo thành các muối hữu cơ, chúng lại rất thân thiện với da. KOH cũng là thành phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất xà phòng. Với Castile liquid soap của Vitabox, lượng kiềm được tính toán để đảm bảo phản ứng hết trong quá trình làm xà phòng. Sau đó, xà phòng sẽ trải qua bước trung hòa để chắc chắn kiềm tồn dư (nếu có) sẽ được phản ứng hết, đảm bảo không còn kiềm tồn dư trong thành phẩm cuối.

Tinh dầu thiên nhiên

Tinh dầu là chất lỏng dễ bay hơi, được chiết xuất từ các thảo mộc tự nhiên và mang hương thơm đặc trưng của từng loại thảo mộc. Từ xa xưa, tinh dầu đã được đánh giá cao do chúng có tác dụng hỗ trợ sức khỏe và cải thiện tinh thần cho người dùng, đây còn được gọi là liệu pháp mùi hương hay aromatherapy. Khi kết hợp với Castile liquid soap, tinh dầu giúp mang lại hương thơm dễ chịu, đồng thời cũng an toàn cho sức khỏe người dùng.

Tinh dầu có tác dụng hỗ trợ sức khỏe và cải thiện tinh thần cho người dùng (Nguồn: Veranika Litvinok’s Images)

Vì sao có thể làm ra xà phòng từ dầu thực vật?

Dầu thực vật khi kết hợp với Kiềm (KOH) sẽ xuất hiện phản ứng xà phòng hóa (Saponification). Khi phản ứng xảy ra, kiềm phá vỡ liên kết este giữa axit béo và glycerin của chất béo tạo ra thành phẩm gồm glycerin và các muối hữu cơ Kali, hỗn hợp đó được gọi là xà phòng. Glycerin giúp giữ ẩm da và các muối hữu cơ có tác dụng làm sạch.

Tại sao lại nói các muối hữu cơ này có công dụng làm sạch? Đó là do các phân tử muối đều có hai đầu, một đầu kỵ nước (hydrophobic) và đầu còn lại ưa nước (hydrophilic). Đầu kỵ nước gắn chặt vào các chất bẩn và tách chúng khỏi bề mặt cần làm sạch. Đầu ưa nước sẽ hòa tan các chất bẩn đó vào nước, giúp rửa trôi dễ dàng hơn. Nhờ cấu trúc đặc biệt này mà xà phòng có công dụng rửa sạch các vết bẩn, dầu mỡ trên nhiều bề mặt.

Phản ứng xà phòng hóa được hiểu đơn giản là phản ứng xảy ra giữa kiềm và chất béo (Nguồn: Chagrin Valley)

Quy trình Vitabox làm xà phòng lỏng Castile

Castile liquid soap được làm ra dựa trên một phương pháp rất đơn giản là áp dụng phản ứng xà phòng hóa: kết hợp chất béo và kiềm. Dưới đây là quy trình mà Vitabox đã thực hiện để tạo ra những chai xà phòng lỏng Castile.

Bước 1: Tính toán tỷ lệ và chuẩn bị lượng nguyên liệu phù hợp.
Bước 2: chuẩn bị hỗn hợp dầu thực vật, gồm dầu Dừa, dầu Oliu, dầu Thầu Dầu, Jojoba và một số loại dầu thực vật khác.
Bước 3: Chuẩn bị dung dịch Kiềm bằng cách pha KOH với nước cất.
Bước 4: Trộn nước kiềm vào dầu, khuấy đều rồi chờ hỗn hợp cứng lại.
Bước 5: Pha nước cất với hỗn hợp xà phòng thu được ở bước 4, để tạo thành xà phòng lỏng.
Bước 6: Trung hòa KOH dư (nếu có) bằng acid Citric (đây là loại axit hữu cơ nhẹ có nhiều trong quả chanh).
Bước 7: Kiểm tra lại độ pH của xà phòng ở trong ngưỡng cho phép (9.2 – 9.7)
Bước 8: Thêm tinh dầu vào và đóng chai hoàn thiện.

Tất cả các công đoạn trên đều được Vitabox tự thực hiện, vì vậy có thể kiểm tra kỹ từng nguyên liệu và dễ dàng điều chỉnh công thức để cho ra lượng bọt cũng như khả năng làm sạch phù hợp.

Vì sử dụng toàn bộ tinh dầu tự nhiên nên với từng lô và từng phân loại mùi có thể có sự khác biệt nhỏ về màu sắc, độ đặc và độ trong, nhưng sẽ không gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Cách Vitabox làm xà phòng lỏng Castile

Những công dụng của xà phòng lỏng Castile – Vitabox

Xà phòng lỏng Castile thành phẩm của Vitabox mang màu vàng trong đặc trưng có được từ các loại dầu như Oliu, Jojoba… và có mùi rất nhẹ tự nhiên của xà phòng. Các bản xà phòng có mùi sẽ mang mùi hương đặc trưng của các loại tinh dầu tương ứng. Tỷ lệ tinh dầu được dùng ở mức thấp vừa đủ để tạo hương thơm nhẹ nhàng dễ chịu, đồng thời cũng an toàn với làn da.

Nhờ thành phần an toàn, khả năng làm sạch tốt nên xà phòng lỏng Castile của Vitabox rất đa năng. Có thể dùng chúng để rửa tay hoặc làm sạch cơ thể hàng ngày mà không bị khô da như dùng những loại xà phòng tổng hợp thông thường.

Ngoài dùng để chăm sóc cá nhân, xà phòng lỏng Castile còn có thể dùng để lau nhà, rửa chén bát và lau dọn bếp thay cho các hóa phẩm tẩy rửa. Nó dễ dàng làm sạch vết bẩn và lại dịu nhẹ cho da tay. Vì được làm từ 100% thành phần tự nhiên, nên sau khi trôi xuống cống, Castile liquid soap có khả năng phân hủy sinh học (biodegradable) hoàn toàn và an toàn cho môi trường.

Xà phòng lỏng Vitabox có độ đậm đặc cao (hàm lượng nước thấp) nên rất tiết kiệm khi sử dụng. 1 chai xà phòng lỏng Vitabox có thời gian sử dụng bằng 2 – 3 lần so với các loại xà bông, nước rửa thông thường. Với những mục đích như rửa tay, rửa chén bát… bạn nên pha xà phòng với nước và dùng với bình tạo bọt sẽ rất tiện lợi.

Về tỷ lệ pha loãng xà phòng lỏng Castile với nước cho từng công dụng làm sạch riêng, Vitabox có hướng dẫn chi tiết tại bài viết này: Cách Sử Dụng Vitabox Castile Soap.

Bên cạnh đó, xà phòng lỏng Castile của Vitabox còn có nhiều công dụng khác trong gia đình, mời bạn có thể đọc thêm tại: Những Ứng Dụng Đa Năng Của Xà Phòng Lỏng Castile.

Xà phòng lỏng đa năng Castile liquid soap thành phẩm của Vitabox

>> Tham khảo thêm: Tại Sao Castile Soap Lại Tốt Hơn Cho Sức Khỏe Và Môi Trường So Với Soap Tổng Hợp?

Vitabox vẫn còn rất nhiều bài viết khác về xà phòng lỏng Castile đa năng tại chuyên mục Blog. Ghé ngay website của Vitabox để tham khảo liền bạn nhé.

Nguồn tham khảo: